Straffen en belonen. Iedereen doet het op zijn eigen manier, maar veel ouders zijn er toch onzeker over. Want doen ze het wel goed?
Ik denk dat het belangrijk is om aan te voelen wat voor jou en je kind werkt. Maar wat ik wel veel zie, is dat er tegenwoordig een trend heerst om zoveel mogelijk met je kinderen te praten en weinig te straffen. Praten ben ik alleen maar eens. Verantwoorden waarom je iets vindt, is belangrijk. Zo kan een kind ook zijn mening ontwikkelen en begrijpen waarom een bepaalde actie niet goed is of wat de consequenties zijn van zijn of haar actie.
Persoonlijk vind ik dat de samenleving een beetje truttig aan het worden is. Straffen zou niet werken en ouders denken dat hun kind niet optimaal gelukkig is als hij of zij wordt gestraft. Mijn mening: zonder straffen, bestaan er geen beloningen. Want wat is dan de norm? Een leven vol met beloningen en overal mee weg kunnen komen? Nee, dat zou niet de norm moeten zijn.
Straffen in het wilde weg heeft geen zin. Er zitten een aantal voorwaarden aan straffen (Aronson, sociale psychologie):
Direct en onvermijdelijk. Een kind moet dus direct gestraft worden na het vertonen van ongewenste gedrag en het gevoel hebben dat hij of zij er niet aan kan ontkomen.
Consistent en consequent. Elke keer als het ongewenste gedrag zich voordoet, moet er een straf volgen en dan ook de aangekondigde straf daadwerkelijk uitvoeren.
Straffen klinkt heel hard. Maar een time-out hoek kan al voldoende zijn. Denk na de time-out hoek wel nog even aan praten met je kind. Dus uitleggen waarom jij dit gedrag niet wil zien en maak afspraken. Welk gedrag wil jij als ouder graag zien, als zich weer een dergelijke situatie zich voordoet? En waarom?
Daarnaast kun je ook een beloning wegnemen. Denk bijvoorbeeld aan een stickersysteem. Hebben ze zich niet aan de afspraak gehouden, krijgen zij ook geen sticker. Dit voelt niet leuk, maar de volgende dag hebben ze weer een nieuwe kans om een sticker te verdienen. Ze zullen dan extra hun best doen, als jij ze er ook nog even aan herinnert. Kinderen zijn dan extra blij met de verdiende sticker. Hierdoor wordt de beloning leuker. Een stickersysteem is, net als straffen, alleen effectief, als je hier consistent en consequent mee om gaat.
